Gevaarlijk terrein: geloofstoestanden!

U bent gewaarschuwd: ik waag mij op gevaarlijk terrein. Ik wil namelijk graag iets schrijven over ons laatste Joods avontuur. Maar ik moet eerlijk toegeven dat ik de achtergrond van de hele zaak heel moeilijk te begrijpen vind, hoewel ik mij- onder andere hier - grondig heb proberen voor te bereiden. Ik lees tegenwoordig ook 'De weg naar Mekka' door Jan Leyers, maar ook daar vind ik heel de uitleg en de geschiedenis erg ingewikkeld. Daarom: vergeef me als ik hier blunders schrijf en als u toevallig een Joods lezer bent: ik schrijf gewoon mijn ervaringen neer en heb me echt niet genoeg verdiept in de materie. Ik wil niet bewust een oordeel vellen, hoewel ik dat misschien onbewust wel doe.

Enfin, een lange intro om een een kort verhaaltje te vertellen. We waren laatst namelijk uitgenodigd voor een Bat Mitzva, de vrouwelijke variant van de Bar Mitzvah. U moet namelijk weten dat hier in St. Ives - en dus op de school van onze kinderen - heel veel Joodse families wonen. Ik heb de indruk dat de meesten vanuit Zuid-Afrika naar hier zijn 'gevlucht', maar misschien heeft dat niets met hun geloof te maken en alles met het geweld dat ginder heerst. En andere families komen uit Israel. Onze kinderen weten of iemand Joods is of niet omdat ze op school Hebreeuws volgen en naar de Joodse godsdienst-klas gaan. Verder gaat het onderscheid niet (leve het uniform!) en is iedereen vriend van iedereen. Dat geldt gelukkig ook voor de mama's en papa's en zo ben ik bevriend met of ken ik veel leuke mama's met mooie Joodse namen.

In Rune's klas zit een meisjes-tweeling voor wie het belangrijke moment aangebroken was. En zij hadden ons uitgenodigd voor de ceremonie en het feestje. Rune en ik erop af, want ik was natuurlijk razend nieuwsgierig. Ik had me wel op voorhand geïnformeerd over de geschenk-traditie en over de kleding-regeltjes. We kwamen op tijd aan in de Synagoge en mochten meteen plaatsnemen bij de andere dames, aan een kant van het zaaltje. De stoelen stonden allemaal gericht naar de andere zijde van de zaal. De heren moesten langs een andere deur binnen, kwamen in dezelfde zaal terecht en hun stoelen waren naar het altaar gericht. De zaal werd gescheiden door lage gordijntjes. De vrouwenzijde van de zaal leek een heus kippenhok: alle vrouwen en meisjes waren naar hartenlust tegen iedereen aan het fluisteren. Aan de andere kant van de zaal begon een man luidop te bidden. Even verstomde het geroezemoes maar na 10 seconden gingen de dames rustig verder met hun verhalen. Af en toe kwam er een "shhht", maar ik had niet de indruk dat iemand daar ook maar enige aandacht aan besteedde. Jonge meisjes gingen voortdurend binnen en buiten, soms stond er eens eentje recht met een Torah, om rechtopstaand een aantal verzen te brabbelen. De kleinere kinderen waren buiten aan het spelen.
Intussen bleef de man luidop bidden. Geen idee of iemand luisterde. Het was alleszins voor ons ook moeilijk, omdat we geen idee hadden van de verwachtingen: kletsen of luisteren? En luisteren naar een gebed in een andere taal, is sowieso niet evident. Maar de beleefdheid won en we bleven stilletjes alles observeren.

Na een half uur gingen de gordijntjes open en stond de Rabbijn recht. Hij begon zijn 'preek' met een grapje. En toen begon hij een heel verhaal over de onderdrukking van het Joodse volk, over alle onrecht dat hen al was aangegaan en dat het volk nooit -ik citeer- "uit te roeien was". Hij sprak met verbazend gemak over de situatie en het lot van de Joden in WOII, noemde meermaals namen en plaatsen uit die tijd en ging daarna verder over de hedendaagse oorlog in het Midden-Oosten. En het enige wat ik kon denken was "Euh??". Er werd niet gesproken over de meisjes, waarvoor deze viering uiteindelijk toch georganiseerd werd, geen woord over de toekomst, geen visie over wat het betekende voor de mensen hier. En ik dacht: "we zijn toch in Australië?". Ik zou namelijk denken dat de mensen hier toch een 'moderner' beeld hadden, vredelievend zouden zijn en tolerant. Maar daar heb ik me toch een beetje in vergist. In het dagelijks leven kunnen de mensen zich blijkbaar gemakkelijk aanpassen aan de multiculturele samenleving die hier heerst, maar op zaterdag krijgen de kinderen elke week toch andere dingen te horen. Jammer vind ik dat. Een genuanceerder beeld geven van de situatie zou iedereen ten goede komen.
En ik weet, het is een moeilijke materie, het is niet gemakkelijk uit te leggen en er zijn natuurlijk verschrikkelijke dingen gebeurd in het verleden, die we nooit mogen vergeten. En ook vandaag is de zaak tamelijk uitzichtloos. Maar onze kinderen zijn de toekomst en hen opvoeden met een eenzijdige visie, komt een oplossing volgens mij niet ten goede. Moeilijk, want je kan de geschiedenis van een volk evenmin verdoezelen of verstoppen. Maar in deze preek kon ik nergens een sprankeltje hoop terugvinden, geen teken van de betrachting om naar een vredelievende oplossing te zoeken...

Tenslotte werd de half uur durende preek afgesloten met een ander gebed van een half uur, tijdens wanneer het getater van de vrouwen opnieuw begon.
Nadien werd iedereen uitgenodigd op het binnenterras van de Synagoge. Daar stonden lange tafels met lekker eten. Maar eerst mochten de meisjes hun 'speech' geven. Zij hadden er blijkbaar lang aan gewerkt en veel voorbereid en lazen elk gedurende 20 minuten voor. Ze overliepen eerst hun volledige stamboom en we kwamen zo te weten welke familieleden waar waren geboren en waar en wanneer ze waren overleden. Daarna beloofden ze elk strikt te zullen leven volgens de regels van het Joodse geloof. Ze hadden een duidelijke visie op hun leven en op de te volgen weg. Een van hen had ook besloten haar voornaam te veranderen en zou vanaf nu haar Joodse naam gebruiken. Straffe toespraken van de 12-jarige meisjes. Ik kon me niet van de indruk ontdoen dat ze bij het schrijven ervan hulp hadden gekregen van bovenaf...

Uiteindelijk werd iedereen uitgenodigd om toe te tasten.
De zon scheen over het terras en iedereen was gelukkig. Ook ik, want ik was weer een ervaring rijker. Mazzeltov!

Ik had (heb) gemengde gevoelens over het hele gebeuren, maar de eerlijkheid gebied me te zeggen dat het bij ons toch ook niet allemaal koek en ei is. Dopen, huwen voor de Kerk en de Eerste en Plechtige Communie zijn ook moeilijke materies dezer dagen, vind ik. Ja of nee? Ook onze kinderen volgen godsdienst op school en doen normaal hun communie (enfin, niet hier, maar dat is een andere discussie). En toch zijn wij geen regelmatige bezoekers van de Kerk. Leg dat maar eens uit aan een zevenjarige...

Voila, laat de discussie beginnen.